2
   2021
 5 
 ( )
: 3   :50
:          ,           
          
-
1.           
2.     :
(i) 
(ii) .
-
3.              
4.          
-
5.              
2
6.      -      
-
7.      
8.             ?
   2021
 5 
 ( )
: 3   :50
:          ,           
          
-
1.           
:      :   
:      
                 
     :
1,00,000
       :
100,000
2
           ,    
         , "      
  ,   
    "
      , "         ?"
   , "       -      
 ,            "
,             - --,   
 
      ?
              ,
,             -
           , :
 (1,000)
 (1,00,000)
 (1,00,00,000)
 (1,00,00,00,000)
 :
 ,       
,        
 :
 ( )
   
 
  
1000
1,000
1,000
100000
1,00,000 (1 )
100,000 ( )
10000000
1,00,00,000 (1 )
10,000,000 ( )
              
       
1.        
2
               
                  
      :
    75  
 2     
       
2.       
      ,         
         ""  ""   
  3   3      
3.       
  (3,2,2,...)           
1,25,43,210   “1  25  43  210”    ,    
      
4.    
              
 
      -         
5.        
   ,           
     
    1.5          
   
       
1.        
        , 
  (,  
  ) 
  , ,       
2
2.        
  ,  ,  
   
           ,      
  
   ,    ₹10,00,000  ₹1,000,000   
3.      
                 
 
 :        "  24    ",  
      ₹2.4    30,000 
4.          
  
   ,          
     
   
               
,  10   1 × 10⁷  
5.       
 ,               
   ₹1,00,00,000         ₹1  (10 ) ,
     ₹10  (1 )      
     
          
     
    :   
             
   
                ₹2,50,000
    
   , "      !"
           2.5   ( 4,000 
)   250,000  
        
     -   
 
2
:   
      ,        
                
                ,  

            -    ,
    
2.     :
(i) 
(ii) .
:    -         
                
,           ,     
  ,     ,        
         -  
(i)  -         
    19              
    ,        ,        ,
       ,         ,  
 -       
  
        18  19  ,     
          ,   ,      
                
    
 ,   ( )          
          
'' 
    ''    ''    ,      
       ,         
 ,  ,   
2
    
               
      :
      
 (  )
      
  ,       
    ,              ,
               
  
   
       ,         :
 ()    
  ,    ,    
 ,          
   
    :
1.    ( ) -    ;    
2.   -      
    
                
,                 
             
(ii)  -     
,     -          
  ,        ,   
  
 ?
2
     " "  " " ( :  = ,  = )  
    (  )       ,   
     -      
    
        ,        :
1.       
2.   - ' '    
3.           
4.    - /           
                
            
  
  18  19     ,     
                ,  
             
        ,        
    ,  ,           
  
         ( )    
       ,       
           ,    
   
     ,          
 
     
       :
: “    …”
  : " ,  ..."
       :"   ..."
  -     :    …”
2
           -    ,   
 
:   
              ,  
  
 ,     ,        
         
 ,    ,      ,    
   
 ,             -  
   ,  ,        
-
3.              
:   ,                
 ,              
   -        ,    " 
"       
                
        ,         
       ,        
     
  :       
    23  1929   (    ,   ) 
                  
                
        
                 
  ,         ,    
2
              ,  
       
 :        
1943 ,    13   ,           
              "   
"                  
     
 , 1947      ,          
 ,         ,       
            
    
                
         ,       
    
   :
  (, )

     
,     
          ,    "  "  
           ""  -   
              
          ,        
               

      
  
             , , 
               ,   
  
2
       -             
               
                
,            
  
              
    ,   :
  (  )
     
                 
           
        -  ( ),      
         
      
-   ,            
             
   , "              ,
       "
     ,            
                
             
    
                
  ,   :
2006    (       )
   
       
2
           ,    , 
      
     
   ,             
 ,           -  15 2006
    ,       
               
      
                  
 ,                

:         
                
    ,            
    
        , ,       
  -       
               -    , 
         
       ,           ,  
   -          
4.          
:    :      
    -   -        ,  
    ,            
       ,        
-
2
         ;         -,
           ,   
     ,           
  
󷊀󷊁󷊂󷊃     
                 
 ,     ,       
""         ,           
      ,    ,       , 
   ,         
        --        
 ,               , 
        
󼮖󼮗󼮘󼮙󼮚󼮛󼮜󼮝󼮞󼮟󼮠󼮑󼮒󼮓󼮔󼮕    
       ,             
                  
:
1. 
  , -    ,           
 ,            
2. 
                 
     ,        
3. 
       -          
          
4. 
                 ,
              

2
5. 
    ,            
   
     ,           , 
  
󹢊󹢋󹢌󹢍󹢎󹢏󹢐󹢑󹢒󹢓󹢔󹢕󹢖󹢗󹢘󹢙󹢚󹢛󹢜󹢝󹢞󹢟     
                
        :
1. 
 ,       ,   (  )   
         ,  ,      
    
2. 
 -               
                  
3. 
        ,       
         ,        
        
    
4.     
                
 ,             ,   
       
5.  ()
                ,   
   
6.  
                 
                 
    
2
7.     
      ,     ,      
                 
      
󷉥󷉦        
                
  :
  -  '  '      ,    
   
  -          
  -            ,   
       
  - '' ( )        
󷆫󷆪    
,             ,  
       ,         
             
           ,     
  ,      ,    
   ,
     
󼨐󼨑󼨒        
      ,           
 ,  :
      , -     
    :          ,  
   
     :         ,  
      
2
 :   ,  ,     ,     
      
󷖤󷖢󷖣  
                , 
  ,                
          
            ,    -     
,    ,     
-
5.              
:              :     
 
            ,     
                 , 
               
       
  ,         ,     ,  
   ( )   ()       
󷘗󷘘󷘙  ?    
    ,           ,  
                 :
 ()    
   
          ()   ()
 ,        
           ,    

2
󼮮󼮯󼮰    
   12-         ,   
,              
       
󹳴󹳵󹳶󹳷     
 (): 12
 (): 6 (  2 )
 (): ,     
 (): 7  
 ( ):  1
󷶥󷶦󷶧󷶨󷶩󷶪󷶫󷶬󷶭󷶮󷶯󷶰󷶱󷶲󷶳 -  :
 
1
2
3
4
6
7
8
9
10
11
12
 
󷶥󷶦󷶧󷶨󷶩󷶪󷶫󷶬󷶭󷶮󷶯󷶰󷶱󷶲󷶳( 1)
󽄒󽄓󽄔󽄕󽄖󽄗󽄘󽄙󽄚()
󷶥󷶦󷶧󷶨󷶩󷶪󷶫󷶬󷶭󷶮󷶯󷶰󷶱󷶲󷶳( 3)
󹲹󹲺󹲻󹲼󹵉󹵊󹵋󹵌󹵍    ( )
       ,        
    
󷘖    - (   /  ):

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12













  :
    |   |   |   |   ||
  -      ,         
󷅑  ?
2
     ,           -  
    
 ( ):    -  
( ):    -  
    ,       
󹲹󹲺󹲻󹲼󹵉󹵊󹵋󹵌󹵍      (  )
 ,          12   ,   
   24  () 
󷘖
    :

 (  2)
1
 
2
 
3
 
4
 
5
 
6
 
7
 
8
 
9
 
10
 
11
 
12
 

 (  ):
  |   |   |   |   |   |   |   |   |   |
  |   ||
 ,      ,   12-     
2
󷖳󷖴󷖵󷖶󷖷    -     
                  12 
   2  ()    :
 1-2:      ()
 3-4:     
 5-6:   -   ,    
 7-8:  () -    ,    
 9-10: -  
 11-12   - ,     
  -   ,      
󼨐󼨑󼨒       ?
          ,   
    
          ,   , 
     
                
 
         
󷖤󷖢󷖣         ?
             :
 ( ):         
    :     
-  :       
     (      )
2
󼨽󼨾󼨿󼩁󼩀       
        :
1.             
2. -  ( )      
3.              
4.           -      

󹲹󹲺󹲻󹲼󹵉󹵊󹵋󹵌󹵍
   12              
-            ,  
               ,  ,
       
              
            
6.      -      
:󷘖      -    
,               ,  
    -               
  ,     ,        
 ,     , ,         
    ;    ,   ,   
󷘺󷘻󷘼        
     ,       


 ( )

2


 ( )
- (  5 ,   7)
  
 ( 9     )
 ( )
 ()
 (  )
 ()
/ ()
, , 
󷘗󷘘󷘙        
   ,     ,         
       ( )           
 ,        ()       
        
      ,           
,                  
               ,   , 
  
󷘖      
              -
   ( )   ()      ,     
   
󼩎󼩏󼩐󼩑󼩒󼩓󼩔 ( ):
 ()  '
, ()     ,  -           ,
     
󼩎󼩏󼩐󼩑󼩒󼩓󼩔 ( ):
' 
   Ga  Ma      ,  P  Ga    

2
󼩎󼩏󼩐󼩑󼩒󼩓󼩔 :
 (  )     
        
   :  ()  ' - '  
󷗭󷗨󷗩󷗪󷗫󷗬 (   ):
 ' ' 
  ( )           
   
󷖤󷖢󷖣 ():
            :
               
            ,    , , , 
,      
          
󼮖󼮗󼮘󼮙󼮚󼮛󼮜󼮝󼮞󼮟󼮠󼮑󼮒󼮓󼮔󼮕  ( )  :
             :
    ,
   ''
               
     
󷘗󷘘󷘙**       **
****      -   ,    
   ()         ,  
      
        ,      :
2
### **󷘖 1 (  ):**
SMDN S' – S' NDM SM PGMRS – SRGMP
  ****    **  **       
        
### **󷘖 2 (   ):**
 '' 
 ****   ()   ,  ****  
      ,      -  
󷖮󷖯󷖰󷖱󷖲**     **
1. **   - -   **
2. **  ** -          
3.   -         
4. -        
5. **.    **  ,  ,  .      .
󹰤󹰥󹰦󹰧󹰨**       ?**
         **   **    
                  
             
-   ** **     
- **    (  )**  
2
-       
-         
󹲹󹲺󹲻󹲼󹵉󹵊󹵋󹵌󹵍
 ,    ,     ,      
      ,         ,   
        
          ,     -  
       ,  ,     
-
7.      
: :         
    -      ,       
      ,           
  ,                
  ;                
     ,        ,    
    
  ?
         ,       ,
                 
                   
       ,      , 

               :
   ,    
       
        
  ,          
2
    :    
         ,       
      , , ,        
                 - 
,              
  ,             
 ,          ,      
      
  ,        ,  ,  ,  
          YouTube, Spofy  -   
       ,    
      
             :
:        ,     
:    ,   --   , 
    
:  (   )  -      
  :          ,      

:       
:        ,      
    
                 :
 





2

   (    )
                   
           
     
1.   
                  
   ,     ,         
        
2.     
                   ,
                  
,         
3.     
                
     , 
 ,        
    ,      
4.     
, ,                
, ,         ,         -

5.   
      , ,       "  ..." 
             
     
              
  :
          
 -          
2
          
 -       ,        
     
 -      "   "   
 
  -           
    -           
 
    
,       -     
,               
     ,            
 
    ,          
   ,           
:        
 ,                 
                    
           ,        
  -         ,         
    -               
    ,      ,          
 
8.             ?
:             ,   
       -       ,
 -     ,          
2
  ,           , ", 
    ,      "
    " ? ?           !"
    , "  ,  -   ,   
       ,   -   ,  
     ,            "
      
󷇴󷇵󷇶󷇷󷇸󷇹  ?
  ,   , , ,          
               
      
    ,             
        ,      ,  
           
󷘖       ?
           ,   ,   
            ?
     , ,       

            :
1.     
2.    (   )
3.      
4.       
5. ,      
    ,              
     
󼨐󼨑󼨒     
2
  ()                
  ,          
               
 :
  (    ,   )
  ( ,  )
   (,     )
  (          )
                 
󺃲󺃳󺃴󺃵     
,               :
1.     
   
     ,     
         
   , -  /,        

          
2.    -
        ,        
   
 :

  (, , )
   - - 
      :
    
2
  
   
3.   
                  
      
       :
    (- -…)
-   
      
     
4.   
              
     :
  
 
-          
              
5.   
               
      ,     
      :
   
/  
   
       
2
6.    
         
      :
     
,     
   
          
󼖻󼗓󼖽󼖾󼖿󼗊󼗋󼗌󼗠󼗡󼗢󼗄󼗃󼗣󼗤        
               

     
     
 
      
      
              
󷖤󷖢󷖣       
    ,  ,        
 ,      
     (  '' )       
  ,   (- -)        
 
               
2
󹰤󹰥󹰦󹰧󹰨     
             
  ()        
               
     
            
           -       
   
󷗭󷗨󷗩󷗪󷗫󷗬  -       
      -    ,      
     ,      ,       
               ,
        
           
     ,  , ,      
            
     ,          
             
"                
     ,     "